AKTUALNOŚCI:

Żydzi w Dobrzyniu pojawili się już w XVII wieku, a sto lat później utworzyli samodzielną gminę wyznaniową (kahał). Pierwszą wzmiankę o synagodze w Dobrzyniu nad Drwęca można odnaleźć w protokole wizytacji biskupiej z 1781 r. Czytamy w nim, że dobrzyńscy Żydzi mają swoją synagogę, która została przerobiona z budynku, w którym mieściła się fabryka sukna. Była to drewniana bożnica usytuowana przy zjeździe w kierunku Drwęcy. Duża społeczność Dobrzynia, licząca w końcu XIX wieku ponad 2300 wyznawców judaizmu potrzebowała większej bożnicy.

Tak zwana duża synagoga dobrzyńska, zbudowana była w stylu eklektycznym, osadzona w tradycjach budownictwa synagogalnego ziem centralnych i wschodnich Polski z drugiej połowy XVIII i pierwszej połowy XIX wieku. Bożnica była usytuowana nad urwiskiem, opadającym w stronę Drwęcy, przy dawnej ulicy Rypińskiej (dziś ulica Wojska Polskiego i Piaskowa). Wnętrze świątyni stanowiło skarbnicę artyzmu i było dumą społeczności żydowskiej Dobrzynia. Natomiast z zewnątrz budynek był niewysoki, ale bardzo szeroki i masywny, pokryty holenderską czerwoną dachówką, budowla miała dwie „przystawki” od frontu. W synagodze mogło pomieścić się 500 osób.  Wejście do bożnicy było szerokie, okna zdobiły piękne, kolorowe witraże, na podłodze była ułożona kolorowa mozaika. Przy wejściu głównym znajdowała się niższa przybudówka. Na bocznej ścianie umieszczono siedem okien. Budynek synagogi otoczony był ze wszystkich stron 1,5 metrowym, kamiennym ogrodzeniem. Przejście w ogrodzeniu umożliwiała duża brama.  Przy synagodze  blisko Drwęcy znajdował się cmentarz, otoczony murem z białej cegły.

 Pierwszym rabinem w Dobrzyniu po otwarciu bożnicy był Abraham Lewin Zdaleka, który tę funkcję pełnił w latach 1802-1817. Na czele gminy żydowskiej w latach 1898-1932 stał rabin Jehuda Lejb Sonabend. Ostatnim rabinem przed wojną był Bencjan Abram Blumberg.

Obok synagogi głównej, służącej do odprawiania uroczystości, wzniesiono drugą synagogę, wykorzystywaną do codziennych nabożeństw. Przy tej synagodze znajdował się także parterowy dom gościnny z osobnymi pomieszczeniami dla rabinów oraz szkoła wyznaniowa. Na początku II wojny światowej w 1939 r. okupanci hitlerowscy zniszczyli synagogi i cmentarz żydowski.

Opracowanie: Ryszard Kowalski

Zdjęcie: Szymon Wiśniewski

Po raz kolejny uzupełniliśmy „Szafę z książkami”, dając możliwość mieszkańcom miasta z przyjemności czytania. Jednocześnie zwracamy się z prośbą o wymianę książek, przeczytane książki wkładamy do szafy, tak aby inni użytkownicy mogli korzystać z tej formy promocji czytelnictwa. Zachęcamy także do uzupełniania szafy pozycjami, które są zbędne w naszym domu.

Jak już wcześniej informowaliśmy Marian Pniewski wydał swoją pierwszą powieść pt. „Marta”. Jeden egzemplarz książki otrzymała nasza biblioteka. W chwili obecnej książka została opracowana, zainwentaryzowana i jest już możliwość jej wypożyczenia w siedzibie biblioteki głównej przy ul. Żeromskiego 11. Zapraszamy po tę jedyną w swym rodzaju powieść, która przeniesie nas w okres międzywojenny i opowie historię  rodziców i rodziny Pana Mariana.

Jednocześnie można też wypożyczyć zbiór wierszy  Mariana Pniewskiego pt. „Chciałbym kiedyś…,” którego publikacja została wydana w ramach projektu „ Pięć lat działalności Koła Rodzin Sybiraków”, finansowanego przez Miast Golub-Dobrzyń (2022 r.).

W sobotnie popołudnie miałam przyjemność brać udział w warsztatach „Kajko i Kokosz zapraszają” organizowanych przez Bibliotekę Manhattan w Gdańsku (Filia WiMBP).  Tematem wiodącym był komiks, a całość zajęć była podzielona na panele tematyczne związane m.in. z postacią Kaczora Donalda. Gościem specjalnym tego wydarzenia był Kari Korhonen – fiński autor komiksów o Kaczorze Donaldzie, który pisze scenariusze i rysuje dla duńskiego wydawnictwa Egmont. Warto też przypomnieć, że jest on twórcą pracującym od ponad 30 lat nad komiksami Disneya. Jednym z punktów programu była też prelekcja „Disneyowska akademia złoczyńców”, którą prowadziła Karolina Kaźmierkiewicz pochodząca z naszego miasta. Udział w warsztatach pozwolił na nawiązanie kontaktów ze znawcą twórczości Janusza Christy (polskiego autora najpopularniejszej serii komiksów Kajko i Kokosz) Bogdanem Rukszełło-Kowalewskim. Już na jesieni wspólnie z Panem Bogdanem zaplanowaliśmy spotkanie w golubskiej książnicy, którego głównym bohaterem będzie Janusz Christa i  historia polskiego komiksu.

Zamek Golubski

Zamek Golubski jest jednym z najpiękniejszych i najlepiej zachowanych zamków w Polsce północnej oraz najbardziej charakterystycznym zabytkiem Golubia-Dobrzynia. Łączy w sobie surową bryłę krzyżackiej warowni z renesansowymi elementami rezydencji pałacowej. Prace nad wzniesieniem zamku miały miejsce w latach 1296-1306. Jednak jako twierdza przygotowana w pełni do obrony prace w zamku zostały ukończone w 1330 roku. Najpoważniejszych zmian dokonano dopiero w XVII wieku, kiedy starostwo golubskie otrzymała Anna Wazówna, siostra króla Polski Zygmunta III Wazy. Królewna Anna na terenach przyległych do zamku założyła piękne ogrody, w których prawdopodobnie po raz pierwszy w Polsce wyhodowała tytoń z nasion przywiezionych jej przez posłów tureckich. W czasie piastowania starostwa Anna Wazówna rezydowała w miesiącach letnich w Golubiu, a na zimę przenosiła się do brodnickiego zamku. Od momentu wojen szwedzkich zamek zaczął popadać w ruinę, którą w XVIII wieku pogłębiły wojna północna i siedmioletnia oraz niszczące siły przyrody. Na początku XX wieku rozpoczęto odbudowę zamku, jednak pierwsza i druga wojna światowa przeszkodziły w realizacji planów i przerwały podjęte prace remontowe. W okresie powojennym kilkakrotnie prowadzono prace zabezpieczające i kończące odbudowę zamku, które ostatecznie zostały ukończone w 1967 roku. Zamek golubski od lat siedemdziesiątych jest organizatorem ciekawych imprez historyczno-kulturalnych. Obecnie mieści się tu także hotel i restauracja.

Warto wiedzieć też, że starostwo golubskie w latach 1524-1611 dzierżawiła rodzina Kostków.

Bardzo pomyślny dla Golubia był okres, w którym król Zygmunt III Waza nadał starostwo golubskie (1611-1625) swojej siostrze Annie Wazównie. Sam król ufundował natomiast dzwon (1623) do kościoła w Golubiu, który już od 400 lat bije w  naszym mieście.

Materiały źródłowe: Sławiński Ireneusz. Zamek w Golubiu. Warszawa, 1976

Wikipedia org.

Nagrobek Krzysztofa Kostki – wojewoda pomorski i starosta golubski – Kościół św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Golubiu

To już kolejna wizyta w ramach opieki merytorycznej nad bibliotekami w powiecie golubsko-dobrzyńskim, w której instruktor powiatowy Ewa Kaźmierkiewicz odwiedziła filię w Gałczewku (GBP Nowogród). Tym razem w bibliotece przeprowadzono selekcję książek z literatury dla dzieci i młodzieży. Wyselekcjonowano książki zniszczone, zaczytane oraz niewypożyczane, z przeznaczaniem na ich zubytkowanie. Kolejną wizytę zaplanowano na jesień, a będzie ona dotyczyła selekcji księgozbioru z literatury pięknej polskiej i obcej.

"Potop" -  to bez wątpienia najlepszy polski film! Mimo, że minęło już prawie 50 lat od premiery.

Potop – polski film historyczny z 1974 roku w reżyserii Jerzego Hoffmana, będący trzecią ekranizacją powieści Henryka Sienkiewicza pod tym samym tytułem^. Akcja filmu toczy się podczas potopu szwedzkiego w Rzeczypospolitej Obojga Narodów, a jego głównym bohaterem jest awanturniczy chorąży Andrzej Kmicic, który zostaje okryty hańbą wskutek podpalenia wsi oraz kolaboracji ze środowiskami proszwedzkimi; wskutek tego zmienia swe nazwisko, pod którym próbuje naprawić swe krzywdy i przeżywa zmianę swej osobowości.

Pomysł na ekranizację Potopu zrodził się w 1969 roku, gdy Jerzy Hoffman wraz z historykiem Adamem Kerstenem przygotował scenariusz do adaptacji, skracając lub usuwając liczne oryginalne wątki zawarte w powieści. Na realizację filmu przeznaczono budżet w wysokości 100 milionów ówczesnych złotych. W czasie realizacji film był największym przedsięwzięciem produkcyjnym w historii polskiej kinematografii. Zdjęcia do filmu nakręcono w latach 1971–1973, korzystając z plenerów polskich i radzieckich. W obsadzie aktorskiej znaleźli się między innymi Daniel Olbrychski, Małgorzata Braunek, Tadeusz Łomnicki i Kazimierz Wichniarz.

Po premierze Potop uzyskał entuzjastyczne recenzje krytyków, a doceniła go także wielomilionowa, licząca ponad 27 milionów widzów w kinach widownia. Film Hoffmana otrzymał liczne nagrody, między innymi przyznawane po raz pierwszy Złote Lwy na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych. Potop był nominowany również do Oscara dla najlepszego filmu nieanglojęzycznego.

Wikipedia. org

Dziś  po raz kolejny uzupełniliśmy szafę nowymi pozycjami, głównie książkami poczytnych autorek romansów. Tym miłym akcentem  pragniemy zachęcić mieszkańców miasta do czytania i ułatwić im dostęp do książek. Zwracamy się też do państwa z prośbą o wkładanie własnych pozycji książek, i  tym samym włączenie się do bookcrossingowej akcji. Inicjatorem postawienia szafy z książkami w jest Stowarzyszenie „Przywrócić pamięć”. Akcja uwalniania książek prowadzona jest wspólnie z Miejską i Powiatową Biblioteką Publiczną w ramach ogólnopolskiej akcji bookcrossingowej. Działaj z nami, uwalniaj książki.

To takie proste! Dzięki Tobie świat może stać się jedną wielką biblioteką.
Odkrywaj! Czytaj! Uwalniaj! DOŁĄCZ DO NAS!

Podczas dzisiejszego ostaniego spotkania w Filii Osiedle Młodych grupa dzieci z Przedszkola Publicznego nr 2 im. Marii Konopnickiej udała się na piknik z bohaterką czytanej książeczki pt. „Jadzia Pętelka idzie na piknik” autorstwa Barbary Supeł .  Maluchy chętnie rozmawiały o tym jak one lubią spędzać wolny czas zwłaszcza teraz, gdy pogoda sprzyja tak wielu aktywnościom. Następnie nasi goście zabrali się za rysowanie pięknych koszyków wypełnionych samymi smakołykami, które chcieliby za sobą zabrać na piknik.

I tak minęło nam piątkowe przedpołudnie.

W ostatnich dniach świat kultury polskiej dwukrotnie okrył się żałobnym kirem. 9 lipca zmarł Jerzy Stuhr, wybitny aktor teatralny i filmowy, reżyser, pedagog, długoletni redaktor PWST w Krakowie. Wiadomość o śmierci Pana Jerzego przyćmiła nieco inną informację- o odejściu Tadeusza Woźniaka, koltowego barda i kompozytora lat 70. ubiegłego wieku. Jego „Zegarmistrz światła” przyniósł mu ogromną popularność i stał się hymnem kilku pokoleń. Obaj Panowie mieli po 77 lat, obaj odnosili sukcesy na niwie artystycznej i wnieśli znaczący wkład w rozwój kultury.

Miło nam wspomnieć, że w naszej bibliotece posiadamy kilka pozycji książkowych o obu Panach. Pierwsza z nich to „Historie rodzinne” Jerzego Stuhra, w których możemy przeczytać o jego korzeniach rodzinnych, przodkach i koneksjach w drugiej z kolei, „Tak sobie myślę…” wielki aktor opowiada o trudnym czasie choroby, próbach oswajania śmierci, ale także o swoim aktorstwie, pasjach, relacjach rodzinnych i przyjacielskich. Mamy też książkę  o Barbarze Stuhr, żonie artysty „Basia. Szczęśliwą się bywa”, w której snuje ona swoją opowieść o życiu z tak wybitną osobowością jaką był Pan Jerzy.

„Zegarmistrz światła”, to książka, w której Tadeusz Woźniak rozmawia z Witoldem Górką na przeróżne tematy przede wszystkim mówi o swojej twórczości, o jego filozofii życiowej, o rodzinie. Anegdoty i „smaczki” ze świata artystów przeplatają się tu razem z przemyśleniami i wspomnieniami tego wyjątkowego muzyka.

Po wszystkie książki zainteresowanych zapraszamy do biblioteki.